Uitdagend?! Wat queer erfgoed van ons vraagt

Datum, tijd en plaats

28 februari 2025

14.30 uur

OBA Oosterdok | Amsterdam

Opening Queer geschiedenismaand

 Je kunt je aanmelden via aanmelden@ihlia.nl  

Dresscode: queer

Foto’s bijeenkomst

Simone Both heeft de bijeenkomst vastgelegd, hier zie je een kleine impressie.

Tekst loopt door onder slider

Maart is Queer Geschiedenismaand. Tijdens deze maand werken IHLIA en andere deelnemende culturele instellingen samen om lhbtiq+-geschiedenissen, -verhalen en –prestaties te vieren. 

Met trots presenteren we deze vijfde editie een database met daarin 40 objecten met queer thematiek uit 40 verschillende museale en archiefcollecties in Nederland.  

Bij deze nodigen we je uit om de opening van Queer Geschiedenismaand met ons te vieren op 28 februari bij IHLIA in OBA Oosterdok, Amsterdam.  

Tijdens deze middag presenteren we niet alleen de database, maar ook de daarvan afgeleide in house tentoonstelling Buiten beeld? Queer objecten uit vijf Nederlandse musea en archieven, aangevuld met een uitdagend inhoudelijk programma gepresenteerd door de queer community voor de GLAM-sector (Galleries, Libraries, Archives en Museums) en iedereen die op het snijvlak van de queer community en culturele sector werkt. 

Programma

14:15 uurZaal open (Theaterzaal – 7e verdieping, OBA Oosterdok) 

14:30 uurInhoudelijk programma ‘Uitdagend?! Wat queer objecten van ons vragen.’   

16.30 uurNetwerkborrel (7e verdieping) + ontmoet de curatoren (3e verdieping) 

17.30 uurEinde programma 

Overzicht inhoudelijk programma vanaf 14.30 uur

  • Welkom
  • Introductie Queer Geschiedenismaand 2025
  • Panel ‘Unruly Queer and Trans Objects in Museums and Collections’ (in Engels)

    Hoe dagen trans en queer objecten museale collecties en de processen die hun vormgeven uit? Wat kunnen we leren van deze voorwerpen, en wat vragen ze van ons? Onderzoekers Eliza Steinbock, Lian-Kai Yu en Sandro Weilenmann introduceren drie objecten en bespreken hoe queer objecten nieuwe manieren van denken kunnen inspireren binnen de GLAM-sector.
  • Spoken Word door Geoffrey van de Ven
  • Community interview ‘De kracht van het woord’

    Performative moderator Devika Chotoe gaat op creatieve wijze in gesprek met twee queer verhalenvertellers, Geoffrey van de Ven en Sharan Bala, die zich begeven op het snijvlak van kunst en geschiedenis op het gebied van seksuele, sekse- en genderdiversiteit over de kracht (en macht) van benoemen.

    Queer komt neer op de norm bevragen en op zelfdefinitie: zelf woorden kunnen geven aan je verschillende facetten van jouw identiteit. Losbreken met institutionele labels en de dominante narratieve die daarmee gepaard gaan. Queerness is met je eigen woorden je eigen werelden creëren.

    Geschiedenis is net zo goed een verhaal. Het is een interpretatie in het heden, een samenhang van woorden waarmee we het verleden proberen te reconstrueren. Een object, een collectiestuk, biedt een bewijs van historische aanwezigheid van -in dit geval- queerness. Wie het verhaal vertelt en wie het object interpreteert, welke woorden eraan worden gegeven, maakt het frame van dat moment. Daar zit macht.

    De geïnterviewden delen hun ervaringen met de kracht (en macht) van het woord om geschiedenissen te bevestigen of juist te ondermijnen of aan te vullen. Waar schuurt het tussen zelfdefinitie en vaststaande descriptoren? Hoe gaan zij om met (on)vindbaarheid en (on)zichtbaarheid? Waar ligt hun kracht en welke potentie zien zij in de samenwerking met archieven en musea?

  • Opening tentoonstelling Buiten beeld? Queer objecten uit vijf Nederlandse musea en archieven door Jitske Lamain en Fleur Jacobs.

Over de sprekers

– Professor Eliza Steinbock (they/them) bekleedt de leerstoel Transgender Studies, Art and Cultural Activism aan de Universiteit Maastricht. Eliza leidt het op onderzoek gerichte Centre for Gender and Diversity. Hun onderzoekt de veranderingsmechanismen die werkzaam zijn in de kunst-, cultuur-, media- en erfgoedsector.

Hun meest recente boek is The Critical Visitor: Changing Heritage Practices || De kritische bezoeker: erfgoedpraktijken in verandering. Met financiering van de  EU- en Dutch Research Council heeft hun  tentoonstellingen, professionele workshops en meer dan 40 publicaties gerealiseerd waarin de intersecties van gender, seksualiteit, ras en toegankelijkheid worden geanalyseerd. Huidige projecten omvatten het leiden van het NWO-project “The Critical Visitor” en “Perverse Collections: Building Europe’s Queer and Trans Archives” in het kort PERCOL, een samenwerking tussen de universiteiten van St. Andrews, Maastricht en Murcia.

Liang-Kai Yu (hij/hem) rondt zijn doctoraatsstudie af aan de Universiteit Maastricht. Zijn proefschrift, Curating Otherwise, onderzoekt queer intersectioneel cureren als een relationele en iteratieve praktijk die dominante institutionele kaders in kunstmusea opnieuw vormgeeft. Het bekritiseert hoe musea uitsluitende structuren in stand houden en tegelijkertijd strategieën verkennen die gemarginaliseerde stemmen versterken door middel van zorg, herverdeling en collectiviteit.

Dit onderzoek is onderdeel van The Critical Visitor: Intersectional Approaches for Rethinking and Retooling Accessibility and Inclusivity in Heritage Spaces. In 2021 en 2022 was Yu embedded researcher bij het Van Abbemuseum. 

Dr. Sandro Weilenmann (hij/hem) is een postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Maastricht. Hij maakt deel uit van het onderzoeksproject PERCOL. Zijn onderzoek richt zich op archief- en performatieve artistieke praktijken en discoursen sinds de jaren 60. Naast zijn academische werk heeft hij geschreven voor verschillende kunsttijdschriften. In 2024 cureerde hij een groepstentoonstelling over queer en trans archiefkunst met de titel Blooming Archive in samenwerking met IHLIA. 

Devika Chotoe (zij/haar) is theatermaker, toneelschrijver, poet en filmjournalist. Als maker houdt zij zich bezig met de vraag hoe kunst kan bijdragen aan sociaal-maatschappelijke verandering en het verschil in wereldbeelden kan overbruggen. Werken met autofictie en met culturele referenties die relateren aan haar Hindostaanse en queer identiteiten is voor haar een manier om dominante paradigma’s te bevragen, ondermijnen en hopelijk ook te veranderen.

Chotoe is in 2022 afgestudeerd aan de School for New Dance Development (AHK) en is momenteel verbonden en schrijft daarnaast over film voor de Volkskrant en Filmkrant.

Sharan Bala (zij/hun) is kunstenaar, workshoptrainer en mede-regisseur van de documentaire Kiezen, snijden, zwijgen waarin zij en Marieke Schoutsen breken met het zwijgen en hun intersekse ervaringen delen en onder de loep nemen.

Sharan is in 2022 cum laude afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie. In haar multimediale performatieve installaties en sculpturen stelt ze vragen over machtsstructuren, de medische blik en medische, politieke en sociale opvattingen over sekse. Sharan is mede-oprichter van Spread the Word, een stichting die ruimte creëert voor mensen met een intersekse ervaring om samen te komen, zich inzet voor maatschappelijk begrip en het vieren van intersex joy. Naast haar kunst en activisme werkt zij met ongedocumenteerde lhbtiq+’ers. 

– Als spoken word artiest en theatermaker vertelt Geoffrey van de Ven (hij/hem)  de verhalen die te lang ongehoord zijn gebleven. Op dit moment is Geoffrey op tour met zijn solovoorstelling Het is niet nieuw, waarin hij de queer geschiedenis van Afrika belicht. Eerder won hij de Poet of the Year Award bij Queer & Feminist Poetry Awards, was zijn voordracht te horen bij het Eurovisiesongfestival, en trad hij op bij grote bekende podia en events, zoals het Nieuwe Luxor Theater, Rotterdam Pride en Museum Nacht. Hij werkt nu aan zijn tweede solo Anders ik wel… over queer schaamte.